Egeli hekim sanal egzersizle denge ve koordinasyon becerilerinde gelişme sağladı
Ege Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı Arş. Gör. Dr. Ogün Köyağasıoğlu’nun, Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengizhan Özgürbüz danışmanlığında hazırladığı uzmanlık tezi projesi ile sanal gerçeklik ortamında yapılan egzersizlerle, gönüllü deneklerde denge ve koordinasyon becerilerinde gelişme sağlandı. EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, kendisine proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Özgürbüz ve Dr. Köyağasıoğlu’nu makamında ağırlayarak tebrik etti.
EÜ Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengizhan Özgürbüz danışmanlığında uzmanlık tezi hazırlayan Dr. Ogün Köyağasıoğlu, gözlem ve taklit etme yoluyla öğrenme, sosyal etkileşim sağlama ve empati gibi konularla ilişkilendirilen ayna nöronları kullanarak yeni bir proje geliştirdi. EÜ Spor Bilimleri Fakültesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Biyofizik Anabilim Dalı ile multidisipliner yürütülen proje kapsamında önemli çıktılar elde edildi. EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak’ı ziyaret eden Prof. Dr. Özgürbüz ile Dr. Köyağasıoğlu, proje hakkında bilgiler verdi.
Gururlandıran Projeler
Ege Üniversitesinin donanımlı öğretim elemanlarının geleceğe yön verecek alanlarda önemli çalışmalara imza attığını dile getiren Rektör Budak, “Yeni teknolojileri kullanan hocalarımız, gelecekte hayatımızda daha çok yer alacak çalışmalar yürütüyor. Hocalarımızın bu projeleri bizleri gururlandırıyor. Ülkemiz için yoğun çaba içinde proje geliştiren hocalarımızı tebrik ediyorum, maddi ve manevi olarak yanlarında olmayı sürdüreceğiz” dedi.
Ayna Nöronlar Kullanılıyor
Proje kapsamında ayna nöronlara yönelik bir çalışma yaptıklarını kaydeden Prof. Dr. Özgürbüz, “Yürürken önündeki direği fark etmeyip çarpmak üzere olan birini gördüğümüzü düşünelim. Gerçekleşmek üzere olan bu kazayı gördüğümüzde, sanki çarpacak kişi kendimizmiş gibi gözlerimizi kısmamız veya kaçınmamız gibi koruyucu yanıtlar gerçekleştirebiliriz. Bu gibi durumlarda aslında bir tür empati sistemi devreye girmektedir. Bu durum ise ayna nöronlar denilen özel sinir yapılarının fonksiyonlarıyla açıklanmaktadır. Bu nöronlar aktifleştiğinde hareket veya duyu içeren bilgilerin öğrenilmesi de gerçekleştirilebilir. Yine dans figürü öğrenen birinin geçirdiği aşamaları düşünelim. Öğrenmenin ilk aşamasında, bu dans figürünü uygulayan bir kişiyi dikkatle gözlemleriz. Bu gözlem aslında zihnimizde bu hareketin nasıl yapılacağı ilgili bir harita oluşturur. Bu haritaya göre kendi vücut bölgelerimizi kontrol ederek bu hareketi taklit etmeye ve becerimizi geliştirmeye çalışırız. Bahsedilen haritaların oluşturulması ayna nöronların katkısıyla sağlanmaktadır. İşte biz de bu bilimsel temel üzerinde çalışmalarımızı yürütüyoruz” dedi.
Sporcularla Yaşlılara Yönelik Proje
Kişilerin oluşturulan sanal ortamlar aracılığıyla gerçeklik algısının değiştirilmesini sağlayan sanal gerçeklik sistemleri üzerinde dünyada da çalışmalar yapıldığına dikkat çeken Dr. Köyağasıoğlu, uzmanlık tezini yeni bir teknolojik gelişmeyi içinde barındıran proje olarak hazırladıklarını dile getirdi. Köyağasıoğlu, projenin ilk etapta sağlıklı gençlerde başarıyla tamamlandığını, sporcular ve yaşlılara yönelik programların geliştirileceği ileri aşamalarda projeyi genişletme üzerinde çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.
Sanal Egzersizle Denge ve Koordinatif Becerisi Kazandırdı
Dr. Köyağasıoğlu, “Spor Hekimliği Anabilim Dalımızda sıklıkla muayenelerini ve takiplerini sürdürdüğümüz sporcularda denge ve koordinasyon becerileri; yaralanmaların önlenmesinde, sportif performansta ve rehabilitasyon alanlarında son derece önemlidir. Öte yandan denge ve koordinasyon, toplumumuzun önemli bir kesimini oluşturan yaşlılarımızda da günlük aktivitelerinin devamı, hayat kalitelerinin artırılması ve düşmelerinin önlenmesi anlamında en önemli faktörlerdendir. Bu projede, kişilere sanal gerçeklik ortamında ayna nöronların kullanılmasını temel alan hareket gözlemleme ve motor imgeleme tekniklerini dahil ettik ve bir antrenman programı düzenledik. Çalışmamızda, üniversitemizde öğrenim görmekte olan sağlıklı gönüllü erişkinlere bu antrenman programlarını uygulattık. Katılımcılara sanal gerçeklik gözlükleri ile bir ay süreyle düzenli olarak antrenman yaptırarak denge ve koordinasyon becerilerini geliştirmeyi amaçladık. Bir ayın sonunda sanal gerçeklik antrenmanlarıyla her iki beceride de anlamlı düzeyde gelişme sağlandığını gösterdik. Önemli olan kısım ise katılımcılarımızdaki bu fiziksel gelişmelerin, kişilere herhangi bir fiziksel antrenman yaptırmadan, yalnızca zihinsel antrenmanlar aracılığıyla gerçekleştirmemizdi. Bundan sonraki adımda, projemizin kapsamını artırıp TÜBİTAK projesi haline getirerek teknolojinin tıp ve spor alanlarındaki kullanımını genişletecek ve yaygınlaştıracak çalışmalarımızı üst düzeyde devam ettirmeyi hedefliyoruz” diye konuştu.