Sporun Engelleri Aşan Gücü

Ceren Renci- Eylül Nurkanlı

Spor yapmak,  bireylerde fiziksel gelişimi sağlamakla birlikte aynı zamanda duygusal, sosyal ve ekonomik olarak da bireyin gelişimine katkıda bulunuyor. Sporun sağladığı bu olumlu katkı engelli bireylerde de görülüyor. Bu amaçla engellilerin spora katılımı sağlanarak engelli sporu geliştirilmeye devam ediliyor. Ayrıca engelli bireylerin spor yapmaları, onların hayata tutunmasını ve toplum içinde yer edinmelerini de kolaylaştırıyor.  Ege Üniversitesi Engelli Çocuk Rehabilitasyon ve Eğitim Parkı Araştırma Uygulama Merkezi Müdürü; Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Berrin Durmaz, engelliler ve spor hakkında konuştu.

Prof. Dr. Berrin Durmaz, engelli kavramının çok geniş bir anlamı olduğunu belirterek, “Sadece sakatlık olarak değil, hastalık da bir engelliliktir. Vücudun bir kısmının kaybı veya bir hareketi yapamama değil aynı zamanda bir hastalık sahibi olmak da bir engelliliktir. Lösemi hastası bir çocuk veya kanser hastalığı gibi rahatsızlıklar da bir engeldir. Birçok şeyde insanların hayatını kısıtlar” diye konuştu.

Prof. Dr. Durmaz, engelli bireylerin spora yönlendirilirken rahatsızlık durumlarına göre sınıflandırıldığını, kurallarının onlara göre belirlendiğini belirtti. Yarışma ve spor koşulları hakkında konuşan Prof. Dr. Durmaz; “ Görme engelli birisinin yüzme yarışmasında kulvarı tamamladığını anlaması için görevliler tarafından sünger bir top ile dokunulması, engellilik durumlarına göre konulan kural ve uygulamaların güzel bir örneğidir” dedi.

Sporun rehabilitasyon sürecindeki olumlu etkilerinden söz eden Prof. Dr. Durmaz, “Rehabilitasyon; öğrenilen, bilinen bir hareketi yeniden öğretmek demektir. Bu, felçli bir hastanın yeniden yürümeyi öğrenmesi gibidir. Rehabilitasyon sürecinin spora katkısı çok fazla. Bu, engel durumuna katkı sağladığı gibi mevcut engel durumunu aşmasını da sağlayabiliyor. Engelli kişilerin topluma entegrasyonunda çok önemli yer oynayacaktır. Eğer bu kişiler mevcut engelleriyle evlerinde kapalı bir odada vakit geçirip, evde oyalanıp dışarıya çıkmıyorsa bu, onun ruhen ölümü demektir. Bunun en güzel yollarından birisi spordur. Sosyalleşirler, başka insanlarla bir araya gelirler, kendi gibi olan insanlarla yarışırlar ve bunlar onların hayatları için çok önemlidir” şeklinde konuştu.

Aileler spor konusunda bilinçlendirilmeli

Ailelerin bilinçlendirilmesi gerektiğini, her engellinin yapabileceği bir spor branşının olduğunu dile getiren Prof. Dr. Durmaz önemli olan üç şeyden bahsederek; “Birincisi sporun kişiye uygun olması, ikincisi kişinin istekli olması ve üçüncü olarak ulaşılabiliyor olması gerekmektedir. Örneğin yüzme yapıyorsa yakınında ulaşabileceği bir yüzme salonu var mı? Ulaşılabilirlik, ekipman ve istek çok önemli. Bu nedenle bilinçlendirme çok önemli” dedi.

Prof. Dr. Durmaz, yapabilecekleri sporlarla ilgilenen bireylerin toplumda daha kendine güvenli kişilere dönüştüğünü ve ön yargıları yıktıklarını belirterek; “Ben bunu yapabiliyorum, diğer insanlar gibiyim düşüncesine sahip oluyorlar. Bu, yine onlarına toplumdaki varlıkları için çok önemli. İlk başlarda bazı hastalar spor yapmaya ön yargılı bakıyorlar. Ancak rahatsızlıklarına göre yaptığımız yönlendirmelerle hayata onları yeniden kazanıyoruz. Örneğin Can Karapire adlı genç yaşta bir hastamız vardı. Eskiden yüzücüydü ancak atlama sonucu boynunu  kırdığı için boyundan aşağısı felçti. İnşaat Mühendisliği okurken genç bir yaşta bu hastalığı yaşayınca okulu bırakmıştı. Biz onun okulu bitirmesini sağladık, hatta yüksek lisansını yapmasını sağladık, yüksek lisansını engelli mimarisi alanında yaptı hatta. Daha sonra iyi bir iş buldu ve yüzme de kendini dünya şampiyonalarında elemeleri geçecek düzeylere kadar taşıdı” dedi.

Yürüttükleri sosyal sorumluluk ve aktivitelerden bahseden Prof. Dr. Durmaz, “Kişilerin hayata kazandırılmasına yönelik her türlü etkinlik ve sosyal sorumluluk projelerine büyük önem veriyoruz. Birçok projemiz var. Sürekli üzerlerinde çalışıp var olanı geliştirmeyi hedefliyoruz” diyerek sözlerini sona erdirdi.