EÜ’de “Fonksiyonel Ve Akıllı Tekstiller” Çalıştayı

Prof. Dr. Altaş “Uluslararası rekabet için katma değeri yüksek ürünler üretmeliyiz”

İbrahim Can Bakırcı- Nur Sena Karakılıç

Ege Üniversitesi Emel Akın Meslek Yüksekokulunda “Fonksiyonel ve Akıllı Tekstiller” çalıştayı gerçekleşti. Çalıştaya; Ege Üniversitesi Emel Akın Meslek Yüksekokulu (MYO) Müdürü Prof. Dr. Sevda Altaş, Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Gülşah Pamuk,  Dokuz Eylül Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Aysun Akşit, Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ozan Kayacan, Emel Akın Meslek Yüksekokulu Dr. Öğretim Üyesi Alime Aslı İleez, Arş. Gör. Dr. Elif Yılmaz, Arş. Gör. Dr. Mehmet Küçük, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.

Etkinliğin açılışında konuşan Emel Akın MYO Müdürü Prof. Dr. Sevda Altaş, “Dünya ölçeğinde ucuz maliyet ile üretim yapan ülkeler ile rekabet edebilmek için tekstil firmalarının ‘Teknik Tekstil’ gibi katma değeri yüksek ürünler üretmesi gerekir. Bu ürünler üstün performans özelliklerine sahip olmakla birlikte, belirli bir bilgi birikimi ve tecrübe ile üretilebilmektedir. Son yıllarda özellikle bu alanda yapılan akademik çalışmalar ile teknik tekstillerin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçla benim de yürütücülüğünü yaptığım ‘Nitinol Telden Üretilen Hibrit İplikler ile Mekanik Özellikleri Geliştirilmiş Şekil Hafızalı Üç Boyutlu Dokuma Kumaş Üretimi’ isimli TÜBİTAK projesi hakkında bilgilendirme yapmak amaçlı bu çalıştayı organize ettik. Bu proje kapsamında edindiğimiz tecrübe ve deneyimleri paylaşmak, teknik tekstil konusunda çalışan farklı akademisyenlerimiz ile bilgi paylaşımında bulunmak amaçlı organize ettiğimiz çalıştaya değerli çalışmaları ile destek olan tüm hocalarımıza ve zaman ayırıp dinlemeye gelen misafirlerimize teşekkür eder, çalıştayımızın tüm katılımcılar için faydalı olmasını dilerim” diye konuştu.

Çalıştayda “Şekil Hafızalı Alaşımların Tekstilde Kullanımı” hakkında bilgi veren Prof. Dr. Aysun Akşit, “Projemiz, ortak konuları içeriyor ve ortak bir amaç etrafında buluşuyoruz. Alaşım çalışırken satın almak yerine kendimiz yapalım diye düşündük. Normalde piyasada bulunan metinol, ama bizimkisi 4-5 metal karışımdan oluşmuş alaşımlar. Onları tekstile nasıl uygularız diye çalıştık. Proje TÜBİTAK 117M741 kapsamında devam ediyor. Proje kapsamında zaman ilerledikçe tekstillerde çeşitlilik ve fonksiyonalite de gelişiyor, dolayısıyla yeni tüketiciler farklı şeyler istiyorlar. Günümüzde gençlerin zevkleri, geçmişe göre farklı. Bu sebeple ürünlerden fonksiyonel, hafif ve rahat olması gibi özellikleri bir arada istiyorlar dolayısıyla bunların hepsini tekstilde vermek farklı performanslar gerektiriyor. Projelerde alaşım tekniğini kullanarak ürünlerde kendi sıcaklığımızı belirlemek istedik. Polimerlerle çalışmanın epeyce avantajı var. Polimerler hafif oldukları için kumaşa aktarıldığında şekil hafızalı bir tekstil olarak geri dönüyor. Polimerlerin düşük maliyetli, esnek, düşük yoğunluklu, düşük üretim sıcaklığı, kolay işlenebilirlikli olması gibi avantajları var” diye konuştu.

“Akıllı malzemeler hayatın her alanında”

Elektrotekstillerdeki gelişmeler ve günlük tekstil gelişimi hakkında konuşan Doç. Dr. Ozan Kayacan ise “Yüksek teknolojiyi, elektroniği, giysilerimizi hangi fonksiyonlarda kullandığımızı, literatürde ve dünyada bu alanda ne gibi ürünler geliştirildiği hakkında araştırma yaptık. Hayatımızın her alanında akıllı malzemeler kullanıyoruz. Teknolojinin gelişmesiyle akıllı ürünlere baktığımız zaman bu tür yüksek teknolojiye yönelik ürünlerin özellikle iş hayatında kullanıldığını görmekteyiz. Üretim maliyetleri açısından daha düşük maliyetlerde üretilip kolay bir şekilde elde edilen teknolojiler giderek yaygınlaşmakta ve bizlerin profesyonel hayat dışında gündelik hayatımıza nüfuz etmektedir. Genellikle akıllı tekstiller ya da elektronik giysiler, akıllı giysiler dediğimiz kavramları da yine bu akış içerisinde gözlemliyoruz. Gelişmelerle birlikte akıllı ürünler yavaş yavaş daha küçük hale gelmekte ve taşınabilir hale gelmektedir” diye konuştu.

 “Nitinol Telden Üretilen Hibrit İplikler ile Mekanik Özellikleri Geliştirilmiş Şekil Hafızalı Üç Boyutlu Dokuma Kumaş Üretimi” isimli TÜBİTAK projesi hakkında bilgilendirme yapan Arş. Gör. Dr. Elif Yılmaz “Nitinol tel ve hibrit ipliklerin işlemleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisinde bulunan tüp fırında gerçekleştirilirken, kumaşların ısıl işlemleri ise protherm yüksek ısı fırınında gerçekleştirilmiştir. Bu esnada da kumaşların sabit bir formda tutulması için kumaşlar çelik çerçeveler içerisinde yerleştirilmiştir. Mekanik testlere baktığımızda DM analizi çekme ve kayma direnci testleri, düşük hızlı darbe testleri proje kapsamında gerçekleştirilen başlıca testlerdir. Sonuçlarımıza göre nitinol tel içeren tüm kumaşlar için dar kanallı numunelerin darbe dayanımları geniş kanallılara kıyasla daha yüksek bulunmuştur. Temas kuvveti yüksek ve deformasyon düşüktür. DSC analizleri ile nitinol telin sıcaklığa bağlı değişen mekanik özellikleri proje kapsamında incelenmiştir ve tellerin ısıl işlemler sayesinde şekil hafıza ve süper elastisite özellikleri kazandığı belirlenmiştir” dedi.

Çalıştay boyunca Dr. Öğr. Üyesi Alime Aslı İlleez, “Gölgelendirme Sistemlerinde Kullanılan Teknik Kumaşlar”, Arş. Gör. Dr. Mehmet Küçük “Futbol Sporunda Kullanılan Fonksiyonel Tekstil Ürünleri”,  Doç. Dr. Gülşah Pamuk  ise “Tekstil Takviyeli Kompozitler” konuları hakkında sunumlar yaptılar.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir